Eén van de mooiste en meest karakteristieke schuilkerken van ons land is de Vermaning (Fermanje) in Pingjum, waarschijnlijk daterend eind 16e eeuw.

Doopsgezinden werden in die tijd slechts geduld op voorwaarde dat de plaats van hun bijeenkomst vanaf de openbare weg niet gezien of gehoord kon worden. In Pingjum wijst alleen het boogvormige venster boven de deur op het feit dat achter deze gevel een ‘kerkje’ schuil gaat. 

Achter het woongedeelte bevindt zich de kerkruimte. De inrichting hiervan is zeer eenvoudig en functioneel, zoals gebruikelijk in die tijd. Rondom, langs de muren, zijn de banken voor de mannen, de broeders. In het midden staan stoelen voor de vrouwen, de zusters. Links van de kansel is een katheder voor de koorleider. Er werd gezongen zonder orgel.
In 1983 zijn kerk en woonhuis gerestaureerd. In de woonkamer vindt men nog de oude bedsteden.

Toen Pingjum als dorp haar centrumfunctie verloor, werd ook de gemeente kleiner. De gemeente is inmiddels opgegaan in gemeente De Lytse Streek, maar een enkele keer wordt het kerkje nog gebruikt voor diensten. Sinds 1968 is het kerkje aangemerkt als Rijksmonument (nr. 39427).

Een bezoek aan het Schuilkerkje in Pingjum is het gehele jaar mogelijk. Vrijwilligers leiden u rond. Wel dient u een afspraak te maken. U mailt daarvoor, bij voorkeur 14 dagen voor uw bezoek, naar
doopsgezindemonumenten@gmail.com

Het adres is: Grote Buren 28, 8749 GE Pingjum

Er kan een film over het leven en werk van Menno Simons worden vertoond. Bovendien is er informatiemateriaal te koop over de doopsgezinden en het leven en werk van Menno Simons.
Een digitale rondleiding vindt u via “Rondleiding” boven in het menu.

Schuilkerkje in Pingjum geopend tijdens Landschapstriënnale 2023

In 1524 begon Menno Simons zijn werk als priester in de Victoriuskerk in Pingjum. Hij had veel twijfels over wat hij namens de katholieke kerk van die tijd deed en verkondigde. De tijd waarin hij leefde was een tijd vol veranderingen, een tijd die lijkt op de onze, maar toch heel anders.

Menno werd pastoor in Witmarsum en begon anders te denken en anders te preken. In 1536 besloot hij de kerk waarin hij werkte te verlaten en sloot zich aan bij de beweging van de wederdopers. In die beweging kreeg hij een rol als leider. Hij heeft zich enorm ingezet om van deze beweging een kerk, een gemeenschap te vormen. Daarom wordt hij Nederlands kerkhervormer genoemd.

Mede ten gevolge van zijn werk is er in Pingjum een gemeente van wederdopers ontstaan, die rond 1600 een klein kerkje bouwde. In die tijd was dat toegestaan, als het maar niet herkenbaar was als kerkgebouw. Dit kerkje is er nog, en draagt nu de naam Schuilkerkje.

Tijdens de landschapstriënnale kunt het Schuilkerkje bekijken en daar Menno Simons ontmoeten in de verhalen van mensen die nog steeds in de lijn van de doperse traditie samenkomen.